Trái ngược với “không khí ảm đạm” của những tháng cuối năm 2008, bước sang đầu quý 2/2009, thị trường giấy đã có những chuyển biến theo hướng tích cực.
Ông Vũ Ngọc Bảo, Tổng thư ký Hiệp hội giấy và bột giấy Việt Nam (VPPA) cho biết, với nhu cầu tiêu dùng giấy in báo, giấy in viết, giấy làm bao bì, giấy tissue đều tăng trưởng lần lượt là 10%, 14%, 11% và 23%.
Lẽ ra sản xuất giấy năm 2008 có thể tăng trưởng trên 16% so với năm 2007 (8 tháng đầu năm tăng trưởng 16% so với 2007), nhưng đã không đạt do hậu quả của suy thoái kinh tế; giảm thuế suất thuế nhập khẩu giấy từ các nước ASEAN (từ 5% xuống 3%); gian lận thương mại trong xuất nhập khẩu giấy nên sản xuất đã giảm 1,4%, nhập khẩu tăng 5,8%.
Sản xuất và tiêu thụ giấy sẽ cao hơn năm 2008
Sau hàng loạt những khó khăn gặp phải từ cuối năm 2008, cho đến nay, ngành giấy đang có dấu hiệu phục hồi. Sản xuất giấy quý 1/2009 tăng 11% so với quý 4/2008 nhưng cũng chỉ bằng 56% so với quý 1/2008.
Đầu tháng 4 tiêu thụ giấy tăng mạnh, nhưng từ 16/4/2009 trở lại đây, tiêu thụ chững lại do nhiều người chờ đợi thuế giá trị gia tăng giảm 50% kể từ 1/5/2009, nên dự báo tiêu thụ giấy trong tháng 4 chỉ khá hơn tháng 3 chút ít và chắc chắn sang đến tháng 5 tiêu thụ giấy sẽ tăng nhiều hơn.
Theo VPPA, ngành giấy đã có dấu hiệu phục hồi từ giữa tháng 4/2009, tuy nhiên, sự phục hồi này vẫn chưa bền vững. Bởi theo lý giải của ông Bảo, trong thời điểm này sự phục hồi kinh tế trên thế giới chưa rõ ràng, giá các loại nguyên liệu đầu vào vẫn còn bấp bênh, thiếu ổn định.
Bên cạnh đó, khả năng khai thác của các nhà máy giấy trong nước mới chỉ đạt được 80-85% công suất so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, với những tín hiệu tích cực này có thể khẳng định sản xuất và tiêu thụ giấy năm 2009 sẽ cao hơn năm 2008, sản xuất có khả năng tăng 10%.
Cần phát huy nội lực
Mặc dù, đến thời điểm này còn sớm để cho rằng ngành giấy đã bước qua khủng hoảng, nhưng với những gì diễn ra trong năm qua có thể khẳng định sức chịu đựng và khả năng phát huy nội lực của các doanh nghiệp trong ngành giấy là tương đối tốt.
Hàng loạt các biện pháp được thực hiện như: hoàn thiện dây chuyền sản xuất; cải tiến kỹ thuật; giảm tiêu hao nguyên liệu, năng lượng, lao động; tăng cường biện pháp kỹ thuật trong xử lý chất thải; đẩy mạnh tiêu thụ; đánh giá lại các dự án đầu tư để tạm ngừng hay đẩy nhanh tiến độ; tính lại phương án kinh doanh chấp nhận giảm lãi; áp dụng chính sách tiêu thụ linh hoạt qua chiết khấu...
Nhờ những biện pháp tổng thể và quyết liệt, sau 3-4 tháng, hầu hết các doanh nghiệp đã dần ổn định và đi vào hoạt động trong bối cảnh kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn. Nhờ đó, trong thời gian qua giá bán sản phẩm đã giảm 2-3 lần, thậm chí giấy in viết đã hai lần giảm giá trong vòng 20 ngày.
Đồng thời, nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn cho ngành giấy, Bộ Công Thương cũng nắm rất sát các diễn biến sản xuất, xuất nhập khẩu và tiêu thụ giấy, trực tiếp giúp đỡ hoặc kiến nghị với Chính phủ những biện pháp giúp ngành duy trì sản xuất và lực lượng lao động. Bộ Công Thương và Bộ Tài chính thường xuyên làm việc với VPPA để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.
Những quyết định về thuế suất thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng, thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng đối với thiết bị đầu tư nhập khẩu... đã thực sự góp phần vào kích thích tiêu dùng giấy, kích thích sản xuất giấy.
"VPPA cũng theo dõi rất sát và thường xuyên báo cáo tình hình của ngành, cung cấp các thông tin cần thiết khác và đề đạt kịp thời những kiến nghị của các doanh nghiệp với Bộ Công Thương, Bộ Tài chính...
Bài học lớn rút ra từ khả năng thoát khỏi suy thoái của ngành giấy là bên cạnh những trợ giúp của Chính phủ thông qua việc nới lỏng các chính sách tài khóa để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, còn có sự phát huy nội lực của các doanh nghiệp ngành giấy Việt Nam”, ông Bảo nói.(Nguồn: TBKT, 22/5)